Door Anouck Lejeune & Stéphanie Vannieuwenhuyse, Puilaetco Dewaay Private Bankers
Waarom generation skipping ?
Door de toenemende vergrijzing van de bevolking erven kinderen op steeds latere leeftijd van hun ouders. Vaak hebben zij op dat moment echter al een eigen vermogen opgebouwd en is er minder behoefte aan een erfenis. De kleinkinderen daarentegen staan op dat moment voor de grote uitdagingen in hun leven: aankoop van een woning, stichten van een gezin. Voor hen is een financieel duwtje in de rug welgekomen.
Daarbovenop wordt veelal twee maal erfbelasting betaald over dat vermogen van de grootouders: één maal door de kinderen en bij hun respectieve overlijden een tweede maal door de kleinkinderen.
Stel : grootvader heeft 2 kinderen, met elk op hun beurt 2 kinderen. Zijn roerend vermogen bedraagt 1.000.000 Euro.Bij overlijden van grootvader betalen zijn 2 kinderen samen 174.000 Euro Erfbelasting. Bij het daaropvolgend overlijden van de kinderen betalen de vier kleinkinderen samen 62.340 Euro Erfbelasting. Dit betekent een totale belastingfactuur van 236.340 Euro.
In rechte lijn (tussen ouders – kinderen – kleinkinderen) wordt de progressieve Erfbelasting berekend per aandeel van elk van de erfgenamen. Door de nalatenschap over zo veel mogelijk erfgenamen te verdelen kan men de progressiviteit van de Erfbelasting doorbreken en zo een aanzienlijke besparing realiseren. De techniek van generation skipping, waarbij men de kleinkinderen reeds in de planning betrekt, is net op dit idee gestoeld.
Welke zijn de verschillende mogelijkheden?
Een eerste mogelijkheid bestaat erin dat de kinderen de nalatenschap verwerpen. Sedert 2013 is het immers mogelijk op deze wijze het erfdeel van uw kind toe te laten komen aan uw kleinkinderen.
Drie nadelen werpen zich wel op. Vooreerst bent u afhankelijk van de goodwill van uw kinderen want zij dienen de beslissing tot verwerping te nemen. Daarnaast is het een “alles of niets” oplossing, de verwerping is niet te beperken tot een deel van de erfenis. De Erfbelasting zal alsnog verschuldigd zijn maar dan tussen grootvader en kleinkinderen.
Het voordeel is echter dat de kleinkinderen de financiële middelen ontvangen op een ogenblik waarop zij deze daadwerkelijk nodig hebben. Verder wordt slechts 1 maal Erfbelasting betaald met de beperking dat de verschuldigde Erfbelasting niet minder mag bedragen dan wanneer de kinderen hadden geërfd.
In bovenstaand voorbeeld betekent dit dat door de 4 kleinkinderen verschuldigde Erfbelasting bij overlijden van de grootouders 174.000 Euro zal bedragen, een besparing van 78.000 Euro.
Indien u niet afhankelijk wenst te zijn van de wil van uw kinderen kan u opteren voor een testament. . U kan voorzien bij testament in een (beperkt) legaat aan uw kleinkinderen of opteren voor het zogenaamde “ik-opa” testament (hier gaan we in een volgende bijdrage op in). Een testament ten voordele van de kleinkinderen wordt echter beperkt door het reservatair gedeelte van uw kinderen, hun bij wet voorbehouden deel. Hier kan men niet van afwijken, slechts over het beschikbaar deel kan men vrij beschikken.
De respectieve reserve en beschikbaar deel zijn afhankelijk van het aantal kinderen. In ons voorbeeld is de reserve van de kinderen 2/3de van de fictieve massa (nalatenschap + de in het verleden gedane schenkingen – de kosten). Over1/3de van uw vermogen kunt u dus bij wijze van testament vrij beschikken ten voordele van de kleinkinderen.
Bovenstaande beperking, nl. dat de fiscus niet mag worden benadeeld, is bij beschikking per testament niet van toepassing. Een testament is te allen tijde herroepbaar zodat u steeds uw successieplanning kunt wijzigen in functie van de noden van uw familiale situatie.
We wensen u wel attent te maken op het feit dat voor de aanvaarding van uw nalatenschap door minderjarige kleinkinderen steeds de toestemming van de Vrederechter nodig zal zijn. Zoals aangestipt zal uw nalatenschap overigens ook voldoende groot moeten zijn m.o.o. de reserve van uw kinderen.
In onze volgende bijdrage, generation skipping deel 2, gaan we verder in op de mogelijkheden om uw kleinkinderen bij uw successieplanning te betrekken.
Lees ook corner Overdracht
