Bron: Pexels
Door Petercam
Afrika, dat tot voor enkele jaren nog het ‘verloren continent’ werd genoemd, wordt vandaag beschouwd als het continent van de toekomst. Het is inderdaad zo dat dit continent indrukwekkende groeicijfers optekent. Eerst en vooral bestrijkt Afrika een oppervlakte die even groot is als Europa, de Verenigde Staten, China, India en Argentinië samen!
Het grondgebied is erg rijk aan grondstoffen. Dit continent is goed voor een derde van de wereldwijde reserves aan minerale grondstoffen (buiten energie). De export bestaat voornamelijk uit olie, ertsen en landbouwproducten. Bovendien telt Afrika vandaag 1 miljard inwoners, en dat cijfer zal tegen 2050 verdubbelen. Dit betekent een echte stedenbouwkundige uitdaging aangezien de steden vandaag zowat 350 miljoen inwoners hebben, en 1 miljard tegen 2030!
Bovenop de stedenbouwkundige uitdaging komt nog eens de uitdaging van onderwijs. Dat is de tweede Millenniumdoelstelling voor ontwikkeling van de Verenigde Naties. Er werden al veel investeringen gedaan op dat vlak, waardoor het schooltraject werd verlengd. Maar dat geldt ook voor de ontwikkelde landen, waardoor de kloof inzake onderwijs niet is afgenomen. Dat zorgt ervoor dat de nivellering van de kwalificatie van de arbeidskrachten in deze landen een uitdaging is.
Hoewel velen de economische groei naar voren schuiven, dient toch te worden opgemerkt dat deze ongelijk verdeeld is en dat de creatie van arbeidsplaatsen die ermee samenhangt onvoldoende is. Daarom moeten we aandacht hebben voor de duurzaamheidspijlers waarop de groei van Afrika als langverwachte groeimotor is gebaseerd.
Eerst en vooral is er de politieke stabiliteit. De ratingagentschappen hebben in hun modellen criteria opgenomen zoals de governance-indicatoren van de Wereldbank. Andere indicatoren kunnen eveneens wijzen op risico’s van politieke instabiliteit. Het voorbeeld van de massamoord op Mexicaanse studenten in de westelijke provincie Guerrero in september vorig jaar illustreert dit probleem. Deze studenten behoorden over het algemeen tot de oorspronkelijke bewoners van Mexico en waren kinderen van boeren. Ze waren de leerkrachten van morgen, die belast waren met de alfabetisering van de meest landelijke gebieden. Ze studeerden aan scholen die waren opgericht na de revolutie en nog steeds het onderwerp zijn van heel wat controverse. Deze gebeurtenissen toonden aan dat de georganiseerde misdaad en de drugstrafiek diep zijn doorgedrongen in de Mexicaanse overheidsinstellingen. In combinatie met een arme bevolking en een ongelijke welvaartsverdeling geeft dat aanleiding tot heel wat sociale spanningen.
Vervolgens is er de bevolking. Het demografische potentieel van de Afrikaanse landen is enorm. Die groei moet dan wel duurzaam zijn, hoewel epidemieën zoals ebola de bevolking van bepaalde landen hebben gedecimeerd en aids een belangrijke plaag blijft. Er is ook nog steeds een aanzienlijke kindersterfte en een gebrekkige primaire vaccinatie.
De jongeren zullen voor de groei moeten zorgen, op voorwaarde dat ze een opleiding hebben genoten en dat ze geïntegreerd worden op de arbeidsmarkt. Hoe lager het onderwijsniveau van een bevolking, hoe hoger het risico op opstanden. Dat geldt des te meer als de groei slechts een minderheid ten goede komt.
Het is dus noodzakelijk dat de groei inclusief is en gedragen wordt door innovatieve en dynamische lokale kmo’s.
Een land zoals Kenia bijvoorbeeld diversifieert zijn groeibronnen om niet afhankelijk te zijn van een of meerdere grondstoffen, zoals wel het geval is in Nigeria, dat sterk afhangt van de evolutie van de olieprijs.
Ten slotte is er de milieu-uitdaging. We hebben het al gehad over de stedenbouwkundige uitdaging, die positief onthaald kan worden aangezien de opkomst van zogenaamde smart grids en andere smart cities op de eerste plaats plaatsvindt in Afrika, voordat deze ontwikkeling overwaait naar Europa.
Er zijn ook nog andere belangrijke uitdagingen, zoals droogte en de toegang tot drinkbaar water.
Droogte is een aanzienlijk risico voor de Hoorn van Afrika en sub-Sahara-Afrika. De toegang tot drinkbaar water is uiteraard problematischer op het platteland dan in de stad. In sommige landen, zoals Botswana en Senegal, kan drinkbaar water dubbel zo moeilijk te verkrijgen zijn op het platteland.
We willen beleggers hier absoluut niet ontmoedigen door een opsomming te geven van de vele uitdagingen waarmee het Afrikaanse continent te kampen heeft. Wel integendeel! De bedoeling is om de opportuniteiten en de diversiteit van de landen in kaart te brengen. Nigeria is Ghana niet, dat op zijn beurt Mozambique of Zuid-Afrika niet is. Deze diversiteit is interessant voor beleggers, die eveneens kunnen profiteren van de decorrelatie van de verschillende valuta’s.
Als goed geïnformeerde en verantwoorde belegger is aandacht hebben voor de duurzame groei van een land een garantie voor de stabiliteit van zijn rendement op lange termijn.
Lees ook: Corner Duurzame Beleggingen
