Tijdens een gesprek met een van onze eminente economen onlangs, maakten we ons de bedenking dat ondanks de niet al te beste situatie in zowel Amerika als Europa, de beleggers niet meer hetzelfde belang als een jaar geleden lijken te hechten aan de factoren die de crisis ondersteunen. Fundamenteel is er echter niet veel veranderd.
Het gebrek aan nieuws over de « fiscal cliff » doet vermoeden dat de onderhandelingen over de uitgaven moeizaam zullen verlopen. In Europa is de storm wat gaan liggen na de verklaringen van de ECB, maar er is nog steeds geen oplossing gevonden voor Spanje waar de situatie is vastgelopen op een reeks corruptieschandalen. In Nederland heeft de nationalisering van de bank SNS niet veel ophef veroorzaakt, hoewel de aandeelhouders en enkele obligatiehouders hun inleg verloren hebben. Maar door altijd de crisis aan te halen, lijkt het erop dat de marktspelers deze nu als een vast gegeven beschouwen waarin men hoe dan ook moet zien vooruit te komen.
In een recent artikel van AXA Investments werd dezelfde bedenking gemaakt na een enquête bij een groep belangrijke institutionele beleggers die in Parijs waren samengekomen. Meer dan 65% van die beleggers denkt dat het risico op een uiteenvallen van de euro achter ons ligt. « Het kan om een Eurolands vooroordeel gaan, maar ik merk dat er nog maar weinigen twijfelen aan de sterkte van de eurozone. Voor beleggers die er dagelijks middenin zitten, is dat niet onbelangrijk. Ik deel trouwens dit vrij uitgebalanceerd standpunt. Het systemische risico op een uiteenvallen van de eurozone is aanzienlijk gedaald dankzij de belangrijke stap naar een radicale hervorming van het beleid van de monetaire unie (EMU), zoals de beschikbaarheid van de 500 miljard euro van het Europees Stabiliteitsmechanisme (EMS), de strenge en geloofwaardige begrotingsregels (begrotingspact), de eerste stappen naar een bankenunie en het duidelijke engagement van de Europese Centrale Bank (ECB). Het tij kan nochtans keren, want de politieke dimensie van de hervorming, namelijk de kracht van de politieke unie zelf om de nieuwe organisatie van de Unie te onderbouwen op voorwaarde dat ze bekrachtigd wordt door het volk, is nog niet ter sprake gekomen », merkt Eric Chaney van AXA Investments op. In de Verenigde Staten denkt bijna 75% van de ondervraagden dat de Amerikaanse consumenten in 2013 opnieuw zullen beginnen uitgeven en is 78% van die beleggers risk-on, dit wil zeggen dat ze bereid zijn meer risico’s te nemen. Optimisme, realisme of fatalisme? De beleggers lijken hun conclusie getrokken te hebben uit die nieuwe gegevens.
In Azië is het Japan dat ons verbaast met zijn belangrijke ommezwaai in het economische beleid. Zoals William De Vijlder in zijn recent artikel op deze blog vermeldde, wil Japan evolueren van een situatie van deflatie naar een inflatie van 2%. Daarvoor kiezen de beleidsmakers voor een expansionistisch monetair beleid. Terwijl de yen verzwakte, is de beurs pijlsnel gestegen. Deze sinds 1987 nooit geziene stijging duurde tien weken lang. De Japanse centrale bank kondigde aan regelmatig verslag te zullen uitbrengen over de macro-economische vooruitgang die ze wil boeken. De onafhankelijkheid van de centrale bank neemt af en de toekomst zal uitwijzen of deze strategie al dan niet vruchten zal afwerpen. Het slagen of mislukken van dit beleid zal een factor zijn voor de beleidmakers van andere regio’s in de wereld. Het slagen van dit gedurfd beleid zal de stellingen van de aanhangers van het herstel geloofwaardiger maken ten opzichte van de stellingen van de aanhangers van een streng beleid.
